Phân tích hình ảnh miền Trung trong hai khổ cuối bài thơ "Miền Trung" - Nguyễn Tiến Thanh

MIỀN TRUNG

(Nguyễn Tiến Thanh )

Những cơn bão thổi oằn cong bán đảo
Đất nước gầy như dấu hỏi ngàn năm
Vì sao – hỡi vì sao cô lẻ
Chớp ngang trời vụt tắt mắt sao băng

Em nếu đến từ rừng của mẹ
Anh chắc qua từ biển của cha
Rừng và biển khai thiên thần thoại
Giọng thời gian vang động sơn hà.

Huyền tích trầm bị vắt ngang viền sử
Cha ông xưa đánh giặc ngàn đời
Yêu đất nước qua dòng sông đang chảy
Qua cây lúa trên đồng, qua từng hạt mưa rơi

Miền Trung mọc lên từ gian khó bao đời
Sao con gái tràn căng sinh lực
Sao con trai hào khi ngất trời
Và cây có kiên cường trong gió cát?

Bởi miền Trung điệp trùng câu hát
Bóng dân ca phủ kín những con người
Điệu ví dặm che cánh đồng khô khát
Biển ngóng chân trời, ai thương nhớ miền Trung?
(Theo Mùa mới viết và đọc 2025, NXB Hội Nhà văn, 2024, tr.200)

Gợi ý:

a. Giới thiệu khái quát hình ảnh miền Trung trong hai khổ thơ cuối.

b. Phân tích hình ảnh miền Trung

– Hình ảnh miền Trung hiện lên chân thực với thiên nhiên khắc nghiệt, cuộc sống gian khó: gió cát, cánh đồng khô khát; với con người miền Trung kiên cường, tràn đầy sức sống: con gái tràn căng sinh lực; con trai hào khi ngất trời, cây cỏ kiên cường trong gió cát; với vẻ đẹp văn hóa độc đáo của những câu hát, những làn điệu dân ca, những điệu ví dặm…

– Hình ảnh miền Trung được khắc họa qua thể thơ tự do, hình ảnh thơ mang tính biểu tượng; qua câu hỏi tu từ, biện pháp nhân hóa, ngôn ngữ thơ mang đậm chất dân ca, âm hưởng trữ tình, sâu lắng…

c. Nhận xét, đánh giá: Hình ảnh miền Trung không chỉ là một mảnh đất nhiều thử thách, mà còn là biểu tượng của ý chí, tình người và vẻ đẹp văn hóa dân tộc. Hình ảnh miền Trung đã đánh thức niềm thương nhớ, sự đồng cảm, sẻ chia, tình yêu, niềm tự hào của mỗi người dân Việt Nam đối với mảnh đất gian truân mà ân tình.

Đoạn văn nghị luận 200 chữ phân tích hình ảnh miền trung trong hai khổ cuối bài thơ “Miền trung” – Nguyễn Tiến Thanh

Mảnh đất miền Trung từ bao đời đã trở thành biểu tượng của sức mạnh tiềm ẩn, nơi thiên nhiên khắc nghiệt luôn thử thách nhưng cũng hun đúc nên bản lĩnh kiên cường của con người. Trong hai khổ thơ cuối bài thơ Miền Trung của Nguyễn Tiến Thanh, hình ảnh ấy được tái hiện vừa chân thực, vừa thấm đẫm chất biểu tượng. Miền đất “mọc lên từ gian khó bao đời” hiện ra giữa “gió cát”, “cánh đồng khô khát”, nhưng vẫn rạng ngời sức sống bất khuất nơi con người và vạn vật. Những cô gái “tràn căng sinh lực”, những chàng trai “hào khí ngất trời”, cả cây cối cũng “kiên cường trong gió cát”, tất cả hòa quyện thành khúc tráng ca bất diệt về một miền đất không bao giờ khuất phục. Bên cạnh hiện thực gian khó là vẻ đẹp văn hóa đậm đà bản sắc với những câu hát dân ca, những điệu ví dặm ngọt ngào “phủ kín những con người”, như nguồn mạch nuôi dưỡng tâm hồn và bồi đắp tinh thần. Thể thơ tự do, ngôn ngữ mang âm hưởng dân ca, cùng những hình ảnh biểu tượng, câu hỏi tu từ và phép nhân hóa tinh tế đã giúp nhà thơ khắc họa thành công một miền Trung vừa gian lao vừa giàu ân tình, bản lĩnh, tự hào, không chỉ là một dải đất địa lý mà còn là biểu tượng thiêng liêng của sức sống dân tộc.