Phân tích đoạn trích “Ngày tết về thăm quê” của Nguyễn Khải (sách Cánh diều)
Đề: Đoạn trích sau đây đề cập tới vấn đề gì? Anh/chị hãy viết bài luận (500 chữ) phân tích, cảm nhận về vấn đề được đề cập tới.
Phía làng đã khuất hẳn, nhưng tôi vẫn đăm đắm nhìn theo. Tôi đi đã nhiều nơi, đóng quân lại ở nhiều chỗ, phong cảnh đẹp đẽ hơn đây nhiều, nhân dân coi tôi như người làng và cũng có những người yêu tôi tha thiết nhưng sao sức quyến rũ, nhớ thương vẫn không mãnh liệt, day dứt bằng mảnh đất cội cằn này.
Làng mạc bị tàn phá nhưng mảnh đất quê hương vẫn đủ sức nuôi sống tôi như ngày xưa nếu tôi có ngày trở về. Ở miếng đất ấy tháng giêng tôi đi đốt bãi đào ổ chuột, tháng tám nước lên đánh dậm, úp cá, đơm tép, dấm cá rô, tháng chín, tháng mười đi móc con da dưới vệ sông. ở miếng đất ấy những ngày phiên chợ dì tôi lại mua cho vài cái bánh dợm, đêm nằm với chú, chú gác chân lên tôi mà lẩy Kiều, ngâm thơ, những tối liên hoan xã nghe cái Tỵ hát chèo và đôi lúc lại được ngồi nói chuyện với Cún con nhắc lại những kỷ niệm đẹp đẽ hồi thơ ấu.
Khung cảnh chung quanh tôi bắt đầu mờ dần rồi trắng xóa, sương xuống dày đặc đến không còn trông rõ cái gì nữa. Phảng phất trong không khí có thứ mùi quen thuộc, không hẳn là mùi nhang ngày Tết, cũng không phải là thứ mùi nào khác có thể gọi tên được, nó man mác, có lẽ đã lâu lắm tôi mới lại cảm thấy nó. Thôi, tôi nhớ ra rồi… đó là thứ mùi vị đặc biệt, mùi vị của quê hương…
(Ngày Tết về thăm quê, Nguyễn Khải)
I – Mở bài
– Dẫn dắt và nêu vấn đề cần bàn luận
II – Thân bài
Các em có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý:
Vẻ đẹp của quê hương trong lòng tác giả:
– Giản dị, gần gũi gắn liền với những kí ức tuổi thơ và in sâu trong tâm trí của tác giả.
– Dù bị chiến tranh tàn phá nhưng vẫn đủ sức bao bọc cho nhân vật tôi.
Tình cảm của tác giả:
– Yêu mến, trân trọng, tự hào về quê hương
– Quê hương luôn in sâu trong tâm trí của tác giả, dù đi nhiều nơi đối với anh quê hương vẫn là nới đẹp nhất.
– Gắn bó sâu nặng với quê hương, cảm nhận được hương vị riêng của quê hương này.
Đánh giá chung:
– Về nội dung: Khẳng định vẻ đẹp của quê hương và tấm lòng của nhà văn.
– Về nghệ thuật:
+ Ngôn ngữ hình ảnh giản dị, mộc mạc, gần gũi.
+ Giọng văn nhẹ nhàng sâu lắng.
III – Kết bài
– Khẳng định lại vấn đề
Bài văn mẫu
“Ngày tết về thăm quê” là một trong những truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nguyễn Khải viết về đề tài làng quê. Truyện thể hiện tình yêu quê hương tha thiết của nhân vật “tôi”
Câu chuyện bắt đầu từ những đổi thay của khung cảnh quê hương và những người dân tại làng quê. Nhân vật “tôi” ngỡ ngạc khi gặp được chị Vườn, anh Kinh, bà chị dâu cùng những người thân thích trong gia đình. “Tôi” cảm thấy anh Kinh có phần già đi, cái Miều-con ông anh họ nay đã lớn phổng, thằng Sâm trước được xếp vào loại đẹp trai, giờ lại “già hơn tôi thật”. Những đoạn hội thoại ngắn ngủi với các nhân vật khác đã giúp cho nhân vật “tôi” mường tưởng được những thay đổi nhanh chóng của làng quê trong thời gian anh không có mặt ở đây. Gặp mọi người anh thấy chút vui, nhưng cứ có cảm giác có gì nghèn nghẹt. Bỏ lỡ sự thay đổi của những người mình từng gắn bó, chắc hản ai cũng đều man mác tiếc nuối.
Truyện thể hiện trọn vẹn tình yêu quê hương của nhân vật “tôi” với quê hương của mình. Quê hương là nơi lưu giữ kỉ niệm tuổi thơ của anh. Dù cuộc sống sau này có ra sao, dù mọi người có thay đổi ra sao, thì anh đều thấy yêu họ. Bởi đây là nơi cho anh tình thương, giáo dục anh trở thành người tốt, đưa anh trở thành một chiến sĩ bảo vệ Tổ quốc.
Như vậy, “Ngày Tết về thăm quê” đã thể hiện được tài năng văn chương của Nguyễn Khải, đó là sự kết hợp giữa cái tâm và cái tài. Truyện nhắc nhở chúng ta về tình yêu quê hương đất nước và ca ngợi những đóng góp lớn lao của những người chiến sĩ.
Chủ đề:Bài văn ngắn về Tết, Đoạn trích ngày Tết về thăm quê đề cập đến vấn đề gì, Đọc hiểu ngày Tết về thăm quê, Đọc hiểu Phía làng đã khuất hẳn, Hay kể lại kỉ ức đẹp về một ngày Tết đáng nhớ đối với em, Kể về ngày Tết, Ngày Tết về thăm quê Nguyễn Khải, Phía làng đã khuất hẳn nhưng tôi vẫn đăm đắm nhìn theo