Nghị luận xã hội – “Chiến thắng bản thân là chiến thắng hiển hách nhất”


- Anh/chị hiểu gì về câu nói: “Chiến thắng bản thân là chiến thắng hiển hách nhất”?
Giới thiệu vấn đề: Cuộc sống vốn không bằng phẳng, nó là một chuỗi những khó khăn thử thách mà con người cần phải vượt qua. Điều quan trọng nhất để vượt qua khó khăn chính là việc bản thân có dám đương đầu với nó không, vì “Chiến thắng bản thân là chiến thắng hiển hách nhất”.
Giải thích: Chiến thắng là kết quả tốt đẹp mà ta đạt được sau một thời gian đấu tranh, khắc phục những khó khăn, thử thách. Vậy nên, chiến thắng bản thân là tự đấu tranh với chính bản thân mình, vượt lên sự tự ti, kém cỏi, cái xấu, cái không tốt, … trong chính con người mình. Tóm lại, “Chiến thắng bản thân là chiến thắng hiển hách nhất” – câu nói nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc mỗi người thoát ra khỏi vỏ bọc của chính mình để vượt qua chông gai cuộc sống.
Bàn luận: Thực sự, ngay từ khi có sự xuất hiện của loài người, chúng ta đã phải đối diện với nhiều hiểm họa từ thiên nhiên, thiên tai, … Nếu không có sự đấu tranh quyết liệt để giành lại sự sống, thì làm sao con người có thể tồn tại được đến ngày hôm nay? Cho đến tận bây giờ, con người từng ngày vẫn phải đấu tranh với chính mình để chống lại bệnh tật, đói nghèo, … Đứng trước những cám dỗ, con người càng phải đấu tranh quyết liệt hơn để bảo vệ danh dự, nhân phẩm. Hẳn mọi người còn nhớ Nguyễn Ngọc Kí – một người mất cả hai tay từ bé, nhưng bằng cả nỗ lực bản thân, giờ đây ông đã có thể viết bằng chân và trở thành một người thầy giáo tận tụy, hết lòng với công việc.
Mở rộng: Hiện nay còn có quá nhiều bạn trẻ do được bố mẹ nuông chiều, sống tiện nghi, đầy đủ nên buông thả, dễ dãi với bản thân. Như vậy, các bạn sẽ dễ bị sa đà vào lối sống ăn chơi hưởng thụ, không có chí tiến thủ trong tương lai. Chính vì thế, câu nói vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Xã hội đang ngày một phát triển và kèm theo đó là những thử thách và cám dỗ, cho nên chúng ta cần có sự bản lĩnh – trước hết là chiến thắng chính mình.
Bài học: Đấu tranh với chính mình sẽ giúp cho bản thân hoàn thiện nhân cách, có được bản lĩnh để vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Là học sinh, chiến thắng bản thân chính là việc chúng ta nỗ lực học tập, loại bỏ những thói hư tật xấu, tệ nạn xã hội, tệ nạn học đường … vốn hiển hiện xung quanh và thường trực trong cuộc sống.
2. Suy nghĩ của anh/chị trước câu hỏi: “Học để làm gì ?
Giới thiệu vấn đề
Giải thích: Học: là quá trình tiếp thu những kiến thức ở trường, ở cuộc sống. Nhờ đó, ta được nâng cao hiểu biết, vốn sống, kinh nghiệm để giải quyết những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. “Học để làm gì?” Là câu hỏi đầu tiên cần đặt ra khi ta bắt đầu quá trình học tập. Nó giúp chúng ta có định hướng rõ ràng về mục đích học tập để từ đó xác định nội dung học, phương pháp học phù hợp, hiệu quả
Bàn luận: Các mục tiêu của việc học:
Học để biết: Học để biết là mục đích đầu tiên của việc học. “Biết” là tiếp thu, mở mang, có thêm kiến thức về tự nhiên, xã hội, con người. Con người từ chưa biết đến biết.Từ biết ít đến biết nhiều, từ biết sơ sài đến biết sâu sắc, từ chỗ biết một lĩnh vực mà có hiểu biết về nhiều lĩnh vực đời sống khác nhau… Nhờ học, con người có những hiểu biết phong phú, đa dạng về mọi lĩnh vực của cuộc sống, xã hội; tự làm giàu kho tri thức của mình trong các lĩnh vực tạo được vốn sống sâu sắc. Và điều có ý nghĩa quan trọng hơn là qua những kiến thức đó, con người có khả năng hiểu biết bản chất về con người và tự nhận thức về bản thân. Nói cách khác, nhờ học con người có thể “biết người”-“biết mình”.
Học để làm: Học để làm là mục đích tiếp theo của việc học. Làm là vận dụng kiến thức, hiểu biết có được vào thực tế cuộc sống. Đây là nội dung thể hiện mục đích thiết thực nhất của việc học: “Học đi đôi với hành”.Làm trước hết để tạo ra những giá trị vật chất, tinh thần cụ thể phục vụ nhu cầu sống của bản thân và góp phần tạo ra của cải cho xã hội.Học mà không làm thì kiến thức có được không tạo nên những giá trị vật chất, tinh thần mới cho bản thân và cho xã hội.
Học để chung sống:Học để chung sống là một trong những mục đích quan trọng nhất của việc học. Chung sống là khả năng hòa nhập xã hội, kỹ năng giao tiếp, ứng xử.. để tự thích nghi với mọi môi trường sống, các quan hệ xã hội phức tạp của con người trong quá trình sống. Đây là hệ quả tất yếu của việc biết, làm bởi lẽ “con người là tổng hòa những mối quan hệ xã hội”. Bản chất, giá trị, nhân cách con người được hình thành, khẳng định, thử thách trong cuộc sống.
Học để tự khẳng định mình: Học để tự khẳng định mình là mục đích sau cùng của việc học. Tự khẳng định mình là tạo lập được vị trí, chỗ đứng vững vàng trong xã hội, thể hiện sự tồn tại có ý nghĩa của cá nhân mình trong cuộc đời. Mỗi con người chỉ có thể khẳng định mình khi có hiểu biết, có năng lực hành động, có khả năng chung sống. Từ việc học, mỗi người sẽ có thể khẳng định tri thức mình tích lũy được; khẳng định khả năng lao động, sáng tạo; khẳng định nhân cách, phẩm chất…
Bài học nhận thức và hành động: Việc học tập có ý nghĩa vô cùng quan trọng, cần xác định vai trò của việc học tập một cách rõ ràng, cần xác định mình học những gì (nội dung thiết thực) và phải học như thế nào (lựa chọn phương pháp, cách thức học phù hợp, hiệu quả). Học là nhiệm vụ suốt đời.
Mở rộng: Học vấn do người siêng năng đạt được, tài sản do người tinh tế sở hữu, quyền lợi do người dũng cảm nắm giữ, thiên đường do người lương thiện xây dựng. FRANKLIN (MỸ). Học tập vì ngày mai lập nghiệp. Phê phán những cá nhân ỷ lại, lười học, chưa nhận thức rõ tầm quan trọng của việc học tập.
Liên hệ bản thân.
3. Anh (chị) nghĩ như thế nào về câu nói: “Đời phải trải qua giông tố nhưng không được cúi đầu trước giông tố” (Trích nhật kí Đặng Thùy Trâm)
Giới thiệu vấn đề nghị luận: Câu nói của bác sĩ Đặng Thùy Trâm.
Giải thích : Giông tố là những gian nan, thử thách, những khó khăn xảy ra với con người trong cuộc sống; cúi đầu là đầu hàng, lùi bước, chấp nhận thất bại. Câu nói khuyên con người không đầu hàng, lùi bước trước những khó khăn, thất bại trong cuộc đời, dám chấp nhận giông tố và vượt qua thử thách.
Bàn luận:
Khẳng định ý nghĩa sâu sắc của câu nói: cuộc đời con người thường có nhiều khó khăn, thử thách, thăng trầm
Cuộc sống không bao giờ bình lặng mà luôn có vô vàn những khó khăn, thử thách, có thành công – thất bại, hạnh phúc – khổ đau,….
Phải trải qua giông tố giúp con người trưởng thành, vững vàng về mọi mặt (tự hiểu về mình, cuộc sống, có kinh nghiệm,…)
Vượt qua khó khăn, thử thách không phải là điều dễ dàng, song ta phải luôn luôn dũng cảm đối mặt, không được hèn nhát, nao núng, né tránh.
Để làm được điều đó, con người cần có bản lĩnh, nghị lực, kỹ năng, tri thức.
Trong thực tế cuộc sống, có biết bao những tấm gương về những con người có nghị lực, bản lĩnh, vượt lên số phận, vượt lên hoàn cảnh (các tấm gương xưa và nay).
Mở rộng
Phê phán lối sống thiếu nghị lực, bản lĩnh. Bên cạnh đó, ta không khỏi đau lòng cho những người, đặc biệt là các bạn trẻ thiếu nghị lực, bản lĩnh, sống ích kỷ, dựa dẫm.
Chỉ rõ tác hại của việc sống thiếu nghị lực, bản lĩnh (ảnh hưởng đến bản thân, gia đình, xã hội,..)
Bài học nhận thức, hành động
Muốn thành công, con người phải trải qua nhiều sóng gió. Trước sóng gió, mỗi người phải tự vươn lên bằng niềm tin và nghị lực bản thân, vượt qua những yếu đuối, hèn nhát của chính mình
Gian nan chính là môi trường rèn luyện, tôi luyện ý chí của con người – Nếu có ý chí nghị lực, vượt khó thì công việc nào cũng đi đến đích.