I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:

(1) Những tấm ảo xưa con nhớ lắm
Mũi chỉ đường kim tay mẹ địu dàng,
Tuổi thơ đâu những trưa hè xanh thẳm
Tuổi nhỏ nằm trong áo nhỏ yêu thương

(2) Con lớn thêm áo cũng lớn thêm
Mỗi bận mùa đông đi, trời bớt lạnh
Mưa xuân rơi, hoa cải vàng sắc nắng
Mẹ dành tiền may áo mới cho con

(3) Con chỉ biết vui mỗi độ trăng tròn
Mỗi Tết đến nghe áo hoa sột soạt
Chưa biết mẹ thêm nếp nhăn đuôi mắt
Bởi lo lắng nhiều vất vả sớm hôm […]

(4) Ngày tháng thoi đưa, con đã cao hơn mẹ
Chẳng hồn nhiên khi lòng con biết nghĩ
Áo dài hơn, tuổi mẹ cũng nhiều hơn
Dẫu vá vai, màu bạc, chỉ sờn
Nhưng trong áo ấm đường khâu mẹ vá
Yêu mẹ nhiều nên áo cũ con thương

(Trích Áo, tuyển thơ Gió và tình yêu thối trên đất nước tôi, Lưu Quang Vũ, NXB Hội Nhà văn, 2021, tr.11,12)
*Lưu Quang Vũ (1948-1988) là một nghệ sĩ tài năng, sáng tác trong nhiều lĩnh vực; làm thơ, viết kịch bản sân khấu, viết truyện ngắn và tiểu luận. Ông là gương mặt tiêu biểu của nền văn học nghệ thuật Việt Nam hiện đại.

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1 (0,5 điểm). Chỉ ra từ láy trong khổ (1).
Câu 2 (0,5 điểm). Xác định những chi tiết miêu tả thiên nhiên trong khổ (2).
Câu 3 (1,0 điểm). Nêu cảm nhận về cuộc đời của người mẹ trong hai câu thơ sau:
Chưa biết mẹ thêm nếp nhăn đuôi mắt
Bởi lo lắng nhiều vất vả sớm hôm
Câu 4 (1,0 điểm). Trình bày ý nghĩa của hình ảnh chiếc áo trong đoạn trích.
Câu 5 (1,0 điểm). Từ nội dung đoạn trích, hãy chia sẻ suy nghĩ về vai trò của kí ức tuổi thơ đối với mỗi con người (khoảng 5 – 7 dòng).

II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm). Viết 01 đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích tình cảm của người con dành cho mẹ trong những câu thơ sau:
Áo dài hơn, tuổi mẹ cũng nhiều hơn
Dẫu vá vai, màu bạc, chỉ sờn
Nhưng trong áo ấm đường khâu mẹ vá
Yêu mẹ nhiều nên áo cũ con thương
Câu 2 (4,0 điểm). Hiện nay, một số bạn học sinh còn thiếu quyết tâm trong học tập. Viết 01 bài văn (khoảng 600 chữ) bàn luận về vấn đề trên.

–HẾT–

ĐÁP ÁN

I. PHẦN ĐỌC HIỂU
1.Chỉ ra từ láy trong khổ (1).
Từ láy trong khổ (1): dịu dàng.

Hướng dẫn chấm:
– Thí sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm
– Thí sinh trả lời sai/không trả lời: 0 điểm

2. Xác định những chi tiết miêu tả thiên nhiên trong khổ (2).
Những chi tiết miêu tả thiên nhiên trong khổ (2): mùa đông, trời bớt lạnh, lạnh, mưa xuân, hoa cải, hoa cải vàng, nắng.
Hướng dẫn chấm:
– Thí sinh trả lời đúng 02 chi tiết trở lên: 0,5 điểm
– Thí sinh trả lời đúng 01 chi tiết: 0,25 điểm
– Thí sinh trả lời sai/không trả lời: 0 điểm

3. Nêu cảm nhận về cuộc đời của người mẹ trong hai câu thơ sau:
Chưa biết mẹ thêm nếp nhăn đuôi mắt
Bởi lo lắng nhiều vất vả sớm hôm
Thí sinh nêu cảm nhận của bản thân. Câu trả lời phải hợp lí.
Dưới đây là một số gợi ý:
– Cuộc đời của mẹ vất vả, nhọc nhằn. Điều đó hiện lên trong ngoại hình của mẹ…
– Mẹ đã chăm lo cho gia đình với tất cả tình yêu thương…
Thí sinh có thể viết thành đoạn văn hoặc gạch đầu dòng.
Hướng dẫn chấm:
– Thí sinh nêu cảm nhận hợp lí/nêu được 02 ý trở lên: 1,0 điểm
– Thí sinh nêu cảm nhận tương đối rõ ràng/nêu được 01 ý: 0,75 điểm
– Thí sinh nêu cảm nhận chung chung: 0,5 điểm
– Thí sinh diễn đạt không rõ ý: 0,25 điểm
– Thí sinh không trả lời: 0 điểm
LopVanCoThu.com

4. Trình bày ý nghĩa của hình ảnh chiếc áo trong đoạn trích.
Ý nghĩa của hình ảnh chiếc áo:
– Chiếc áo thể hiện hình ảnh người mẹ và tình cảm mẹ dành cho con…
– Chiếc áo gửi gắm tình yêu thương của người con đối với mẹ…
Thí sinh có thể viết thành đoạn văn hoặc gạch đầu dòng.
Hướng dẫn chấm:
– Thí sinh nêu được 02 ý trở lên: 1,0 điểm
– Thí sinh nêu được 01 ý: 0,75 điểm
– Thí sinh nêu chung chung: 0,5 điểm
– Thí sinh diễn đạt không rõ ý: 0,25 điểm
– Thí sinh không trả lời: 0 điểm

5. Từ nội dung đoạn trích, hãy chia sẻ suy nghĩ về vai trò của kí ức tuổi thơ đối với mỗi con người (khoảng 5 – 7 dòng). 1.0 điểm
Thí sinh chia sẻ suy nghĩ của bản thân. Câu trả lời phải hợp lí.
Thí sinh có thể viết thành đoạn văn hoặc gạch đầu dòng.
Hướng dẫn chấm:
– Thí sinh trình bày hợp lí: 1,0 điểm
– Thí sinh trình bày tương đối hợp lí: 0,75 điểm
– Thí sinh trình bày chung chung: 0,5 điểm
– Thí sinh diễn đạt không rõ ý: 0,25 điểm
– Thí sinh không trả lời: 0 điểm

II. PHẦN VIẾT
1. Viết 01 đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích tình cảm của người con dành cho mẹ trong những câu thơ sau:
Áo dài hơn, tuổi mẹ cũng nhiều hơn
Dầu và vai, màu bạc, chỉ sờn
Nhưng trong áo ấm đường khâu mẹ và
Yêu mẹ nhiều nên áo cũ con thương
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Hướng dẫn chấm
– Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 150 chữ), trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp móc xích hoặc song hành: 0,25 điểm
– Thí sinh viết xuống dòng và không đảm bảo dung lượng: 0 điểm
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: tình cảm của người con dành cho mẹ trong đoạn thơ.
Hướng dẫn chấm
– Thí sinh xác định đúng vấn đề: 0,25 điểm
– Thí sinh xác định sai vấn đề: 0 điểm
c. Viết đoạn văn bảo đảm các yêu cầu
Lựa chọn được thao tác lập luận phù hợp, kết hợp giữa lí lẽ và dẫn chứng trên cơ sở bảo đảm những nội dung sau:
– Tình cảm của người con: Con thấu hiểu cuộc đời của mẹ, bày tỏ tình yêu thương, lòng biết ơn, trân trọng dành cho mẹ…
– Nghệ thuật: Tình cảm của người con được thể hiện qua phép điệp, liệt kê; hình ảnh, từ ngữ giản , mộc mạc; giọng thơ nhẹ nhàng, tha thiết…
Hướng dẫn chấm
– Thí sinh phân tích đầy đủ, hợp lí: 1,0 điểm
– Thí sinh phân tích khá đầy đủ, hợp lí: 0,75 điểm
– Thí sinh phân tích chung chung: 0,5 điểm
– Thí sinh phân tích không rõ ý: 0,25 điểm
– Thí sinh không phân tích: 0 điểm
d. Diễn đạt: Bảo đảm chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.
Hướng dẫn chấm
– Thí sinh đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp, liên kết: 0,25 điểm
– Thí sinh mắc nhiều lỗi: 0 điểm
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm
– Thí sinh đáp ứng được 01 trong 02 yêu cầu trên: 0,25 điểm
– Bài làm không có sự sáng tạo: 0 điểm

2. Hiện nay, một số bạn học sinh còn thiếu quyết tâm trong học tập. Viết 01 bài văn (khoảng 600 chữ) bàn luận về vấn đề trên.

a. Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận
Hướng dẫn chấm
– Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 600 chữ): 0,25 điểm
– Không bảo đảm về bố cục và dung lượng: 0 điểm
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: một số bạn học sinh còn thiếu quyết tâm trong học tập.
Hướng dẫn chấm
– Thí sinh xác định đúng vấn đề: 0,5 điểm
– Thí sinh xác định sai vấn đề: 0 điểm
c. Viết được bài văn nghị luận, bảo đảm các yêu cầu
Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; biết kết hợp giữa lí lẽ và bằng chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn.
Có thể triển khai theo hướng:
* Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận.
* Thân bài:
– Giải thích: Quyết tâm là có động lực mạnh mẽ và nỗ lực hành động để hoàn thành mục tiêu. Tuy nhiên, hiện nay, có một số học sinh thiếu tinh thần cầu thị, chưa cố gắng vươn lên trong học tập…
– Bàn luận vấn đề
+ Học sinh thiếu quyết tâm sẽ dẫn đến sa sút kết quả học tập; hình thành thói quen xấu; mất niềm tin từ mọi người và những cơ hội thành công…
+ Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan (nhận thức chưa đầy đủ của bản thân mỗi học sinh, tác động của xã hội hiện đại và môi trường học tập…).
+ Để khắc phục vấn đề trên, học sinh cần thay đổi nhận thức về vai trò của việc học tập; từ đó, có những hành động cụ thể để nỗ lực hơn trong học tập và trong cuộc sống (xác lập mục tiêu rõ ràng, kiên trì thực hiện kế hoạch, có phương pháp học tập sáng tạo, hiệu quả, nhờ sự hỗ trợ của gia đình và nhà trường…).
– Mở rộng vấn đề, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác.
* Kết bài: Khái quát vấn đề nghị luận
Lưu ý: Thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN:

Đề thi vào lớp 10 tỉnh Thái Bình năm 2025 (Đáp án chi tiết) Đề thi vào lớp 10 tỉnh Hòa Bình năm 2025 (Có đáp án chính thức) Đề thi vào lớp 10 Hà Nội năm 2025 (Có đáp án chính thức)