Phân tích mạch cảm xúc của bài thơ “Sông Vinh” của Vũ Toàn

SÔNG VINH

Chưa xanh hết mình, sông đã đục
Chưa mềm như lụa, sông đã rác

Tấm ván thiên sấp ngửa
Xác chó mèo trương phình
Dập dềnh váng nước.

Người ta đổ xuống sông
Tất cả những gì có thể
Sông buốt tê những mũi kim

Sông buốt tê qua làng, qua phố
Sông buốt tê qua đồng, qua chợ
Phù sa kin kịt đen
Quyện gương mặt lấm lem của những em bé vạn chài ra biển.

Ta đi ngược dòng sông
Cần cỗi và đơn độc
Nửa muốn chìm thật sâu vào đất
Nửa muốn cuộn lên xé rác nhìn trời.
(Vũ Toàn – in trong Tạp chí Nhà văn, số 1.2012, tr.11)

Gợi ý

– Giới thiệu vẫn đề nghị luận: tác phẩm, tác giả, khái quát cảm xúc chủ đạo của bài thơ.

– Phân tích mạch cảm xúc của bài thơ:

+ Ngỡ ngàng, ngạc nhiên về những biến đổi bất thường của dòng sông quê, trước đây vốn thơ mộng hiền hòa bây giờ thì bị biến dạng, bị ô nhiễm: Chưa xanh hết mình, sông đã đục/Chưa mềm như lụa, sông đã rác.

+ Xót xa, đau buồn trước thực trạng ô nhiễm của dòng sông: Sông buốt tê những mũi kim người/Sông buốt tê qua làng, qua phố…

+ Kinh tôm, ngột ngạt, căm phẫn không dám nhìn thấy cảnh tượng ô nhiễm: Nửa muốn chìm thật sâu vào đất Nửa muốn cuộn lên xẻ rác nhìn trời.

– Đánh giá, liên hệ: Bài thơ thể hiện tâm trạng xót xa, bức xúc trước tình trạng ô nhiễm của dòng sông quê nói riêng, vấn đề ô nhiễm môi trường nói chung nhằm cảnh báo, nhắc nhở mọi người về thái độ sống tôn trọng thiên nhiên, bảo vệ môi trường.

Đoạn văn nghị luận 200 chữ phân tích mạch cảm xúc của bài thơ “Sông Vinh” của Vũ Toàn

Trong dòng chảy của cuộc sống hiện đại, thiên nhiên đang ngày một kêu cứu trong thầm lặng bởi sự thờ ơ và vô tâm của chính con người. Bài thơ Sông Vinh của Vũ Toàn chính là một tiếng nói da diết và đau đáu, thể hiện nỗi xót xa trước hiện thực dòng sông quê hương đang bị tàn phá bởi ô nhiễm. Mạch cảm xúc trong bài thơ bắt đầu từ sự ngỡ ngàng, tiếc nuối: “Chưa xanh hết mình, sông đã đục / Chưa mềm như lụa, sông đã rác”, thể hiện sự biến đổi nhanh chóng, bất thường của một dòng sông từng hiền hòa, thơ mộng. Nỗi đau ấy dần dâng lên thành cảm xúc xót xa, buốt giá khi chứng kiến cảnh vật và con người sống trong sự ô nhiễm kéo dài: “Sông buốt tê những mũi kim người”, “Phù sa kin kịt đen”. Đỉnh điểm cảm xúc là sự uất nghẹn, đầy giằng xé trong hình ảnh dòng sông “nửa muốn chìm thật sâu vào đất / nửa muốn cuộn lên xé rác nhìn trời”. Mạch cảm xúc ấy không chỉ là hồi chuông cảnh báo về thực trạng môi trường, mà còn là lời thức tỉnh mỗi người về ý thức sống hài hòa, có trách nhiệm với thiên nhiên.