1. Mở bài: giới thiệu tác giả, tác phẩm, nhân vật; nêu nhận định khái quát về nhân vật.

Bao giờ cũng thế, con người luôn là đối tượng phản ánh của văn học. Những phẩm chất tốt đẹp của con người như tình yêu thương, lòng nhân ái luôn là mạch khởi nguồn cho những sáng tác thơ ca. Đọc truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” của nhà văn Tạ Duy Anh, chắc hẳn trong mỗi chúng ta không thể không rung động trước hình ảnh Kiều Phương – cô bé có tâm hồn ngây thơ, trong sáng, có tài năng hội hoạ và đặc biệt là tấm lòng bao dung, nhân hậu.

2. Thân bài

a. Khái quát chung về tác giả, tác phẩm

Tạ Duy Anh là một cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông là một cây bút trẻ trong thời kỳ đổi mới với phong cách viết độc đáo, sáng tạo, vừa đáng yêu, vừa chân thành và sâu sắc. Truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” là một thành công tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tác của ông. Tác phẩm đã đoạt giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiến niên tiền phong. Bằng sự cảm nhận tinh tế và tình yêu dành cho trẻ thơ, tác giả đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật cô bé Kiều Phương, để lại những rung động sâu sắc trong lòng người đọc.

b. Lần lượt phân tích các đặc điểm của nhân vật dựa trên những bằng chứng trong tác phẩm.

Người đọc yêu mến Kiều Phương trước hết bởi sự ngây thơ, đáng yêu, vô cùng trong sáng, thánh thiện. Phương có biệt danh là “Mèo” bởi khuôn mặt lem luốc như mèo do chính em bôi bẩn. Em vui vẻ đón nhận cái tên đó và thường dùng để xưng hô với bạn bè. Kiều Phương rất hay lục lọi các đồ vật với một sự thích thú và dù bị mắng cũng không tức giận mà “vênh mặt” đáp lại với lời lẽ rất đáng yêu: “Mèo mà lại, em không phá là được”. Chắc hẳn người đọc sẽ bật cười khoái chí trước hình ảnh cô bé tự chế màu vẽ, các đít xoong chảo đều bị cạo trắng cả, ánh mắt lấm lét khi cất giấu các lọ màu và vui vẻ đi làm những việc nhà bố mẹ phân công như thể che giấu đi cả kho tàng bí mật của mình.

Kiều Phương cũng là một cô bé có tài năng hội hoạ rất đáng ngưỡng mộ. Những bức vẽ của em khiến chú Tiến Lê – một hoạ sĩ phải thốt lên những lời thán phục, khiến bố mẹ phải ngây người ra, không tin vào mắt mình. Như lời thẩm định của chú Tiến Lê, những bức vẽ của em “có thể đem đóng khung treo ở bất cứ phòng tranh nào”. Bố mẹ hào hứng mua sắm cho em những đồ cần cho công việc vẽ, chú Tiến Lê tặng em hẳn một bộ màu ngoại xịn, đủ thấy tài năng của em được đánh giá rất cao. Đặc biệt, tài năng ấy được công nhận khi em đã đoạt giải nhất trong trại thi vẽ quốc tế với bức tranh “Anh trai tôi” vô cùng đẹp và gợi cảm.

Nhưng có lẽ, để lại dấu ấn sâu đậm hơn cả trong lòng độc giả chính là tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương của Kiều Phương. Dù bị anh tỏ thái độ lạnh nhạt, xa lánh, Kiều Phương vẫn không giận mà luôn muốn gần gũi, yêu mến anh. Trong trại thi vẽ quốc tế, Kiều Phương đã chọn anh làm đề tài sáng tác cho mình bởi với em anh trai chính người “gần gũi, thân thuộc nhất”. Cô bé đã vẽ bức tranh “Anh trai tôi” bằng tất cả tấm lòng trong sáng, tình yêu thương dành cho anh trai. Bức tranh được giải Nhất và Kiều Phương muốn anh trai đi nhận giải cùng: “Em muốn cả anh cùng đi nhận giải”. Chính nhờ bức tranh, người anh cũng đã hiểu được tấm lòng của em gái, nhận ra lỗi lầm của bản thân. Lời người anh trai muốn nói với mẹ mình ở cuối tác phẩm chính là lời khẳng định về tâm hồn của Kiều Phương: “Không phải con dâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy”.

c. Phân tích nghệ thuật xây dựng của nhà văn và ý nghĩa của hình tượng nhân vật.

Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, qua lời kể của nhân vật người anh trai, nhờ đó mà bức chân dung nhân vật Kiều Phương được hiện lên rõ nét qua cảm nhận của anh ở tất cả các phương diện tài năng, tâm hồn, tình cảm. Giọng kể nhẹ nhàng và đầy cảm xúc, đem lại sự gần gũi và lắng đọng cho tác phẩm. Khắc họa nhân vật Kiều Phương, tác giả chủ yếu để cho nhân vật tự bộc lộ qua ngôn ngữ, cử chỉ, điệu bộ, việc làm của chính mình và qua những nhận xét, suy ngẫm của nhân vật khác ( chú Tiến Lê, bố mẹ, người anh – người kể chuyện). Qua hình tượng nhân vật cô bé Kiều Phương, tác giả muốn nhắn nhủ tới người đọc bài học về tình yêu thương, lòng nhân ái. Tình yêu thương có sức mạnh cảm hoá con người, giúp cho con người nhận ra những khiếm khuyết, sai lầm của mình để mà thay đổi. Tình yêu thương chính là đoá hoa ngát hương cho vườn đời thêm rực rỡ.

3. Kết bài : khẳng định lại đặc điểm nhân vật, cảm xúc của em về nhân vật.

Có thể thấy, bằng tài năng và tấm lòng nhân hậu, tình yêu thương dành cho trẻ em, nhà văn Tạ Duy Anh đã đem đến cho người đọc bức chân dung thật chân thực, sinh động về nhân vật Kiều Phương – cô bé ngây thơ, trong sáng, có tài năng hội hoạ và tấm lòng nhân hậu. Nhân vật Kiều Phương đã để lại trong lòng người đọc những tình cảm đẹp, đánh thức trong lòng mỗi người ý thức vun đắp tình cảm gia đình, tình anh em. “Bức tranh của em gái tôi” quả thực là một câu chuyện hay và giàu ý nghĩa.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN:

Phân tích đoạn thơ “Dân có ruộng dập dìu hợp tác […] Đã nghe hồn thời đại bay cao” [Dàn bài chi tiết] Phân tích bài thơ Không có gì tự đến đâu con – Nguyễn Đăng Tấn Phân tích truyện ngắn “Cúc áo của mẹ” – Nhất Băng Phân tích truyện ngắn “Người cha” của Nguyễn Quang Thiều Phân tích truyện ngắn “Những dòng chữ diệu kỳ” của Nguyễn Phan Khuê Dàn bài chi tiết Phân tích truyện ngắn Bố tôi của Nguyễn Ngọc Thuần Dàn bài chi tiết Phân tích bài thơ “Mùa thu và mẹ” của Lương Đình Khoa Phân tích bài thơ “Bàn giao” của tác giả Vũ Quần Phương