Từ ngày về ở với bà cụ hàng nước, Tấm được sống trong khung cảnh ấm cúng của gia đình. Bà cụ yêu quý Tấm vô cùng, coi cô như con ruột. Còn Tấm cũng coi bà như mẹ đẻ. Cô chăm chỉ lo toan hết mọi việc trong nhà. Bà cụ chỉ việc ngồi bán hàng. Sợ lộ tung tích, Tấm không dám ra ngoài nên cứ quanh quẩn trong nhà. Có lúc Tấm cũng cảm thấy trống trải, cô đơn. Những khi ấy, kỉ niệm lại xôn xao sống dậy …
Tấm nhớ lại ngày xưa, khi còn ở nhà với mẹ con Cám. Đúng là những ngày vất vả tủi cực, nhưng Tấm còn được tự do, lúc chăn trâu ngoài đồng, lúc xúc tép dưới ruộng. Khoan khoái biết bao giữa thiên nhiên tươi đẹp, gió thổi lồng lộng, nắng sớm long lanh. Dù đi đâu ở đâu, Tấm vẫn nhớ và mong ước được trở lại với đồng quê, dẫu chỉ trong giây lát.
Tấm bồi hồi tưởng tượng lại cảnh vật trong cung cùng với những ngày hạnh phúc tuyệt vời bên đức vua. Tất cả đều hiện lên rõ ràng trước mắt cô …
Ngày hội năm ấy, Tấm bước lên thử hài trước bao con mắt ngưỡng mộ và ghen tị. Khi bàn chân Tấm nằm gọn trong chiếc hài xinh đẹp, tất cả mọi người ồ lên kinh ngạc. Nhà vua đã nhìn Tấm âu yếm biết nhường nào. Buổi đầu gặp gỡ cũng là kỉ niệm hạnh phúc đầu tiên. Rồi những ngày đầm ấm trong cung … Tấm ngồi têm trầu bên chiếc tràng kỉ, cạnh bàn đọc sách của nhà vua. Nhà vua chợt dừng đọc sách, đến ngồi bên Tấm. Cầm trên tay miếng trầu vừa têm, nhà vua ngắm nghía rồi chợt hỏi:
– Sao miếng trầu nàng têm lại có cánh thế này?
– Tâu bệ hạ, têm trầu có nhiều cách. Thiếp têm trầu theo kiểu cánh phượng, để cho miếng trầu trông xinh xắn hơn.
Nhà vua khen:
– Nàng có đôi bàn tay thật khéo léo. Ta chưa từng thấy ai têm trầu đẹp như nàng!
Rồi những ngày yên vui ấy qua mau. Mẹ con Cám bày mưu tính kế, quyết giết chết Tấm cho bằng được. Tấm cũng đã chống trả đến cùng.
Trong những ngày hoạn nạn, Tấm hiểu thêm về sự chung tình của nhà vua đối với nàng. Tấm không còn nữa, nhà vua buồn lắm. Tuy có Cám thường xuyên chăm sóc nhưng nhà vua vẫn nhớ Tâm không nguôi. Nhà vua yêu quý con chim Vàng Anh đến mức suốt ngày rủ rỉ trò chuyện với chim, chẳng đoái hoài gì đến Cám. Rồi chim Vàng Anh xinh đẹp bị mẹ con Cám độc ác ăn thịt, vứt lông ra ngoài vườn. Từ đống lông chim mọc lên hai cây xoan đào tươi tốt. Vua sai mắc võng giữa hai gốc xoan đào để nằm đọc sách và nhớ đến người vợ yêu quý của mình.
Chim Vàng Anh, hai gốc xoan đào và chiếc khung cửi đều là hóa thân của Tấm, cho nên Tấm đã chứng kiến tất cả. Vì thế nàng càng thương nhớ nhà vua. Ngồi têm trầu cho bà cụ hàng nước, Tấm rưng rưng nhớ lại kỉ niệm xưa, nước mắt rơi trên miếng trầu cánh phượng. Tấm têm những miếng trầu thật đẹp và gửi vào đó bao niềm thương nhớ.
Ngày ngày, người qua kẻ lại, nghỉ chân bên hàng nước, uống bát nước chè xanh, cầm miếng trầu lên, ai cũng tấm tắc khen sao mà khéo thế! Biết đâu, chẳng có ngày, nhà vua đi qua đây … Tấm vừa làm vừa suy nghĩ miên man và hi vọng …
Rồi một hôm, có một chàng thư sinh qua đường vào nghỉ chân. Bà lão rót nước, đem trầu mời khách. Vừa nhìn thấy miếng trầu, người ấy đã nắm lấy tay bà lão hỏi dồn:
– Bà ơi bà, trầu nay ai têm mà khéo vậy?
– À, con gái của già têm đấy!
Nghe tiếng lao xao ngoài quán, Tấm đứng nép trong buồng, hồi hộp lắng nghe.
– Bà ơi, bà làm ơn cho tôi gặp người têm trầu ! Nhất định là Tấm rồi ! Tôi đã tìm nàng khắp nơi mà không thấy. Chỉ có nàng mới têm được những miếng trầu cánh phượng này. Bà ơi, con gái bà đâu ? Hãy cho tôi được gặp nàng !
Nghe lời khẩn cầu tha thiết của chàng thư sinh khôi ngô tuấn tú, bà lão xiêu lòng định lên tiếng gọi. Vừa lúc đó, Tấm mở cửa bước ra. Chủ khách nhìn nhau ngỡ ngàng trong giây phút rồi nắm tay nhau sung sướng, nghẹn ngào.
Thì ra thương nhớ Tấm khôn nguôi, nhà vua đã cải trang thành một thư sinh, đi tìm Tấm khắp nơi. Miếng trầu cánh phượng đã thành chiếc cầu nối cho hai người sum họp.
Còn bà lão hàng nước vẫn chưa hết ngạc nhiên vì cô gái trong quả thị hôm nào ai ngờ lại chính là hoàng hậu ?! Bà vui mừng chia sẻ niềm vui và cầu chúc cho hai người mãi mãi hạnh phúc bên nhau.