TÌM CHA
(Lê Thanh Huệ)
Khi thằng Hưng vào đến cổng trại thì trưởng trại cũng vừa lững thững ra đến phòng trực. Giấu vẻ ngạc nhiên, ông vẫy nó lại gần:
– Con đến đây có chuyện chi?
– Dạ! Con đến tìm ba – Thằng Hưng tự tin trả lời, rồi nói thêm – Ba con là Hai Hơn…
Ra nó là con Hai Hơn, luôn nhậu nhẹt, say xỉn, quậy phá, đánh vợ, đánh con, đã được chính quyền địa phương giáo dục nhiều lần nhưng không chịu sửa chữa. Lần nhậu xỉn cuối cùng, y đánh vợ trọng thương. Lúc đưa đến bệnh viện, vợ y đã chết, để lại đứa con trai nhỏ tròn 5 tuổi. Như vậy bây giờ nó đã là 6 tuổi rồi. Trưởng trại quay lại bảo anh cảnh sát trong phòng trực: “Dẫn Hai Hơn ra đây”.
Trong lúc chờ Hai Hơn, ông tranh thủ quan sát cậu bé có mái tóc đỏ hoe, gầy gò, quần áo cũ kỹ, toàn thân nhuốm đỏ lớp bụi đường, càng đỏ hơn dưới ánh nắng chiều sắp tắt. Nó không mệt mà cặp mắt ánh lên vẻ nôn nao chờ đợi được gặp cha.
– Làm sao con biết được ba ở đây mà kiếm? – Trưởng trại hỏi.
– Dạ! Thằng Hưng kể lể bằng giọng vui vẻ. – Hồi trước nội nói ba đi làm xa, khi con lớn, ba mới về. Hôm bịnh quá, nội con mới nói cho con biết ba ở đây. Sáng nay con ra bến xe, hỏi đường lên đây. Các dì, các chú dẫn con đi, cho con ăn, cho con nhiều tiền nữa…
Thằng Hưng móc xấp tiền giấy lộn xộn gồm những tờ 2.000, 5.000 và cả những tờ 200, 500 đồng nhàu nát cho trưởng trại xem. Ông xua tay, bảo nó cất đi; vừa lúc đó, Hai Hơn được dẫn đến.
– Ba!… Thằng Hưng líu lưỡi gọi và ào đến ôm ba nó. Hai Hơn gỡ tay con, liếc mắt nhìn trại trưởng. Thấy không cần thiết, ông bước ra ngoài, lòng thầm nghĩ cách bố trí cho hai bố con tù nhân một nơi ngủ tử tế. Còn ngày mai, để rồi tính sau vậy. Đây là lần đầu tiên ông phải gặp trường hợp khó xử như vầy.
Hai Hơn cố giấu sự bối rối, cau có hỏi con:
– Mày lên đây một mình à?
– Dạ! – Thằng Hưng hồ hởi – Con lên đây ở với ba luôn.
Hai Hơn sa sầm mặt, chua xót:
– Ở đây rồi mai về với nội. Nhà tù không có chỗ cho con nít.
– Ba không biết à? – Thằng Hưng bật khóc oà lên – Nội chết rồi! Con chỉ còn ba nữa thôi! Con không ở với ba thì ở với ai?!…
Hai Hơn bàng hoàng đứng chết lặng. Thằng Hưng cứ nắm tay hắn mà lắc, mà van xin:
– Con không quậy phá đâu. Con đem hết áo quần, cả vở, bút chì lên đây. Con học. Con quét nhà, nấu cơm, giặt đồ cho cả ba nữa. Con biết làm nhiều việc lắm! Ba cho con ở tù với ba!
– Con!… Lần đầu tiên trong đời, Hai Hơn thốt lên câu đó và ôm chặt lấy con mình. Khuôn mặt hắn nhăn nhúm trông đến thảm hại. Sự đau đớn và bối rối của hắn lan sang cả mấy chiến sĩ cảnh sát còn trẻ, khiến cho hoàng hôn tím lại trong bóng tối nhập nhòa đang lan tới…
Chú thích:
1, Lê Thanh Huệ quê ở Quảng Trị, Là Hội viên Hội Nhà văn thành phố Hồ Chí Minh.
2, Truyện ngắn “Tìm cha” đạt giải Ba cuộc thi truyện rất ngắn của Tạp chí Thế giới mới tổ chức năm 1994 và được Đài Truyền hình Việt Nam sử dụng làm kịch bản văn học cho phim truyện truyền hình “Tìm cha”.
1. Mở bài
“Tìm cha” của tác giả Lê Thanh Huệ là một câu chuyện cảm động về tình cảm gia đình, tình cha con. Với ngòi bút giản dị nhưng giàu cảm xúc, tác giả đã kể lại câu chuyện về hành trình tìm cha của một cậu bé mồ côi mẹ, qua đó làm nổi bật tình phụ tử thiêng liêng cũng như sự thức tỉnh muộn màng của một con người từng lầm lỗi. Truyện không chỉ mang lại những giây phút xúc động mà còn đặt ra những vấn đề sâu sắc về trách nhiệm của bậc làm cha mẹ và ý nghĩa của sự chuộc lỗi trong cuộc đời.
2. Thân bài
a. Tóm tắt tác phẩm
Câu chuyện xoay quanh hành trình tìm cha của cậu bé Hưng, một đứa trẻ mới lên sáu tuổi, mồ côi mẹ, cha thì đang chịu án tù. Nghe lời nội kể lại, Hưng quyết định một mình lên trại giam để gặp cha – người mà nó vẫn luôn tin yêu. Khi gặp cha, Hưng tha thiết xin được ở lại cùng ông, bởi nó chẳng còn ai trên đời. Sự ngây thơ của đứa trẻ khiến người cha – Hai Hơn – bàng hoàng, đau đớn, nhận ra lỗi lầm của mình. Cuối truyện, Hai Hơn ôm chặt con trong nỗi hối hận, để lại một kết thúc đầy xúc động và ám ảnh.
b. Chủ đề và phân tích chủ đề của tác phẩm
Tìm Cha thể hiện tình phụ tử thiêng liêng và sự thức tỉnh của một con người sau những lỗi lầm. Truyện cũng phản ánh hậu quả đau lòng của bạo lực gia đình và những mất mát mà trẻ em phải gánh chịu. Hưng là đứa trẻ đáng thương, tội nghiệp. Mồ côi mẹ, cha ở tù. Tệ hại hơn, mẹ em chết bởi chính trận đòn của cha trong cơn say xỉn. Vậy mà, vượt lên trên những nghịch lí thông thường, Hưng vẫn luôn yêu thương và mong chờ người cha của mình dù ông ta đã từng gây ra những lỗi lầm nghiêm trọng. Với Hưng, người cha ấy vẫn là chỗ dựa duy nhất, là điểm tựa tinh thần cho em trong chặng đường đời dài phía trước. Chi tiết Hưng năn nỉ được ở lại trong trại giam với cha là một chi tiết đắt giá, nó mang nét ngây thơ của con trẻ nhưng lại thể hiện nỗi khát khao được yêu thương, được có một mái ấm gia đình, dù đó là trong hoàn cảnh tù tội.
Và cũng chính tình yêu thương của Hưng đã khiến cha thức tỉnh. Hai Hơn từ đầu câu chuyện tỏ ra lạnh lùng, xa cách với con, nhưng đến cuối cùng, trước sự tha thiết của Hưng, hắn đã bật khóc và ôm con mình. Đây là khoảnh khắc đánh dấu sự hối hận và mong muốn chuộc lỗi của Hai Hơn. Tình cảm cha con sâu nặng đã hồi sinh ở Hai Hơn phẩm chất người để hắn không ngủ quên trong vòng xoáy của ma men, bạo lực.
Truyện cũng là lời cảnh tỉnh về hậu quả của bạo lực gia đình. Một người cha tàn bạo đã làm tan nát gia đình, cướp đi sinh mạng của người vợ, để lại nỗi đau dai dẳng cho đứa con nhỏ. Bé Hưng trở thành nạn nhân vô tội của lỗi lầm mà người lớn gây ra. Nếu không có hành vi bạo lực của Hai Hơn, chắc hẳn bé Hưng đã có một cuộc đời hạnh phúc, được sống trong tình yêu thương của cả cha và mẹ. Câu chuyện tìm cha của bé Hưng chính là hồi chuông cảnh tỉnh cho tất cả mọi người về thái độ sống, về ý thức giữ gìn và trân quý hạnh phúc gia đình, về trách nhiệm nuôi dưỡng và bảo vệ trẻ thơ. Câu chuyện gửi gắm thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm của những bậc làm cha mẹ: đừng để những hành động sai lầm trong quá khứ trở thành nỗi đau dai dẳng cho con trẻ.
c. Những nét đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm
Truyện không chỉ thành công ở phương diện nội dung chủ đề đặc sắc, gợi nhiều ấn tượng cho độc giả mà còn ở nghệ thuật kể chuyện vô cùng độc đáo. Một đứa trẻ đi tìm cha trong trại giam là một tình huống bất ngờ, đầy kịch tính, thu hút sự chú ý của người đọc ngay từ đầu câu chuyện. Ngôn ngữ bình dị, giàu cảm xúc với lời thoại tự nhiên, chân thực giúp khắc họa rõ nét tính cách nhân vật và truyền tải cảm xúc mạnh mẽ. Đặc biệt là những chi tiết, hình ảnh giàu tính biểu cảm như hình ảnh thằng Hưng gầy gò, lấm bụi đường nhưng ánh mắt rực sáng hy vọng và cảnh người cha ôm chặt con mình ở cuối truyện tạo nên những khoảnh khắc thật xúc động, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
3. Kết bài: khẳng định giá trị của tác phẩm, liên hệ bản thân.
Tìm Cha là một truyện ngắn giàu giá trị nhân văn, khắc họa sâu sắc tình phụ tử và những bài học về trách nhiệm gia đình. Tác phẩm khiến người đọc phải suy ngẫm về hậu quả của những lỗi lầm và sự cần thiết của tình thương yêu, sự hối cải. Đọc truyện, mỗi người sẽ rút ra bài học về việc trân trọng gia đình và tránh xa những sai lầm có thể hủy hoại hạnh phúc của những người thân yêu.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
