1/ Mở bài : giới thiệu tác giả, tác phẩm và ấn tượng chung về tác phẩm.
Nhà văn Tạ Duy Anh sinh năm 1959, quê ở Chương Mĩ – Hà Tây cũ (nay là Hà Nội). Ông từng trải qua nhiều nghề, sau do yêu văn chương nên theo học trường viết văn Nguyễn Du và được giữ lại làm giảng viên. Văn của ông nhẹ nhàng, giản dị, sâu sắc và đầy yêu thương. Truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” là một trong những tác phẩm thành công nhất, làm nên tên tuổi Tạ Duy Anh. Truyện ngắn đã được giải nhì (không có giải nhất) cho cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” do báo Thiếu niên Tiền phong tổ chức. Câu chuyện là bài học cảm động về tình yêu thương, sự cảm thông, thấu hiểu.
2/ Thân bài
a/ Phân tích chủ đề
– Khái quát nội dung truyện : Truyện Bức tranh của em gái tôi kể về hai nhân vật là bé Phương – thường được gọi là Mèo và người anh trai. Cô bé có sở thích vẽ tranh nên thường bí mật pha chế màu và vẽ. Khi mọi người phát hiện ra Kiều Phương có tài năng hội họa thì người anh tỏ ra ghen tị và xa lánh em. Cậu thất vọng, tự ti vì mình không có tài năng gì và cảm thấy cả nhà đang lãng quên, hắt hủi mình. Kiều Phương đạt giải nhất tại trại thi vẽ tranh quốc tế với bức vẽ “Anh trai tôi”, lúc này người anh mới nhận ra tấm lòng nhân hậu của em và hối lỗi về sự đố kị, ganh ghét của bản thân mình.
– Khái quát chủ đề truyện : Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài năng hội họa, truyện “Bức tranh của em gái tôi” gửi đến chúng ta thông điệp rằng: chính tình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng yêu thương, bao dung của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế, đố kị, hẹp hòi của mình. Yêu thương cho đi sẽ luôn nhận lại được yêu thương.
– Phân tích nhân vật:
Nhân vật người anh : Khi đọc Bức tranh của em gái tôi, chắc hẳn mỗi chúng ta đều cảm nhận được diễn biến tâm trạng hết sức phức tạp của nhân vật chính; từ những cảm xúc này đã làm nổi bật lên nét đẹp của hình tượng nhân vật, truyền tải thông điệp của tác phẩm. Nhân vật người anh trai với sự kẻ cả, xem thường khi thấy em gái tự chế màu vẽ; cho đến sự ngạc nhiên khi biết được về tài năng của em gái; đến sự buồn bã thất vọng về mình, cảm thấy mặc cảm vì bản thân mình không có tài năng gì, khó chịu và hay gắt gỏng với em, không thể chơi thân với em như trước…. Những cảm xúc đó đều được khắc họa hết sức tỉ mỉ, chân thực, tinh tế. Cho đến khi đứng trước bức tranh đạt giải nhất của em gái trong phòng trưng bày, thì cảm xúc của cậu bé đã đi từ ngạc nhiên, hãnh diện cho đến xấu hổ. Người anh vừa đáng trách nhưng đồng thời cũng đáng cảm thông vì đã nhận ra tấm lòng trong sáng, nhân hậu của em gái, biết nhận ra sai lầm của bản thân và sửa chữa nó.
Nhân vật Kiều Phương : Diễn biến tâm lí của Mèo – một cô bé hồn nhiên, trong sáng, hiếu động và vô cùng say mê hội họa, mặt luôn bị bôi bẩn, hay lục lọi các đồ vật, tự chế thuốc vẽ… cũng được tái hiện hết sức sinh động. Từ tâm lí yêu thương anh trai, đến sự ngại trước thái độ thù ghét, cáu giận của anh trai đến sự độ lượng, nhân hậu, không chấp nhặt với thái độ cáu gắt, xa cách của anh trai mà vẫn dồn sức vẽ một bức tranh anh trai hoàn hảo; từ đó giúp người anh nhận ra lỗi lầm của mình bằng tài năng và tấm lòng vô tư, yêu thương của mình. Kiều Phương là một cô bé giàu tình yêu thương, bao dung, nhân hậu. Diễn biến tâm trạng của cô bé được diễn tả hết sức tinh tế theo từng giai đoạn cảm xúc, khiến câu chuyện hấp dẫn hơn. Chính tài năng của tác giả trong việc khắc họa một cách tinh tế diễn biến tâm lí nhân vật đã góp phần đắc lực trong việc làm tăng sức hấp dẫn của câu chuyện.
b/ Phân tích đặc sắc nghệ thuật
Làm nên thành công của thiên truyện không thể không nhắc tới là những đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện. Tác giả đã vào vai người anh trai để kể lại mọi chuyện về cô em gái Kiều Phương của mình một cách rất chân thực, chi tiết. Người đọc dường như bị cuốn theo lời kể rất tự nhiên, lôi cuốn này. Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất khiến người đọc thấy câu chuyện gần gũi với mình, bản thân như được chứng kiến. Với ngôi kể thứ nhất (người anh) đã bộc lộ được những cung bậc cảm xúc khác nhau, khiến cho câu chuyện không chỉ chân thực mà còn rất cảm động. Người anh đã tự kể về những thói ích kỉ, hẹp hòi tầm thường để tự thấy “xấu hổ, muốn khóc” vì tấm lòng trong sáng của người em. Cùng với đó là ngôn ngữ kể chuyện vô cùng ngắn gọn, hàm súc, các từ ngữ miêu tả tâm trạng rất sắc sảo, đúng trọng tâm. Ngôn ngữ đối thoại cũng là một điểm nhấn trong truyện, nó phù hợp với tâm lí, lứa tuổi của từng nhân vật.
3/ Khái quát lại những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật; giá trị của tác phẩm.
Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài năng hội họa, truyện “Bức tranh của em gái tôi” cho thấy tình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình. Đây là một truyện ngắn đặc sắc và tình yêu thương dành cho thiếu nhi, gửi đến chúng ta thông điệp rằng: Tình cảm gia đình, tình cảm anh em thật đáng quý; mỗi người cần chiến thắng lòng đố kị, hẹp hòi, ích kỉ của bản thân thì sẽ nhận được quả ngọt. Cho đi yêu thương sẽ luôn nhận lại yêu thương!
BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
