Đề:
Đọc truyện ngắn sau:
Con bé Em cười tủm tỉm khi nghĩ tới cái áo đầm màu hồng mà má nó mới mua cho:
– Tết này, mình mà mặc cái áo đó đi chơi, đẹp như tiên cho mà coi.
Nó nghĩ và nó muốn chia sẻ với con Bích, bạn nó.
Con Bích ở trong hẻm, nhà nó nghèo, má nó đi bán bắp nướng ngoài đầu hẻm, con bé Em thích con Bích vì nó hiền, với lại ngồi kế nhau từ lớp một tới lớp năm, làm sao mà không thân cho được. Hôm hai mươi sáu, học buổi cuối năm, hai đứa nôn Tết quá trời nên tính trước, nếu mùng một con bé Em đi về ngoại thì mùng hai hai đứa đi tới nhà cô giáo. Bây giờ con bé Em tính trong đầu, tới bữa đó chắc nhiều bạn nữa, cho nên nó sẽ mặc cái áo đầm mới thắt nơ, bâu viền kim tuyến cho tụi bạn lé con mắt luôn.
Con Bích đang ngồi nướng bắp thế cho má nó đi xách cặn cho heo. Bé Em muốn khoe liền nhưng bày đặt nói gièm:
– Còn mấy ngày nữa Tết rồi hen, mầy có đồ mới chưa?
– Có, má tao đưa vải cho cô Ba thợ cắt rồi, má tao nói gần Tết đồ nhiều, dồn đống, chắc tới hai mươi tám mới lấy được.
– Vậy mầy được mấy bộ?
– Có một bộ hà.
Con bé Em trợn mắt:
– Ít quá vậy?
– Con Út Mót với Con Út Hết được hai bộ. Tao lớn rồi, nhường cho tụi nó.
– Vậy à?
Bé Em mất hứng hẳn, nó lựng khựng nửa muốn khoe, nửa muốn không.
Nhưng rõ ràng là con Bích không quên nó:
– Còn mầy?
– Bốn bộ. Má tao mua cho đủ mặc từ mùng một tới mùng bốn, bữa nào cũng mặc đồ mới hết trơn. Trong đó có bộ đầm hồng nổi lắm, hết sẩy luôn.
– Mầy sướng rồi.
Con Bích nói xong vẫn cười nhưng mắt nó xịu xuống, buồn hẳn. Nhà nó nghèo, sao bì được với nhà con bé Em. Hồi nhỏ nó chuyên mặc áo con trai của anh hai nó để lại. Áo nó thì chuyền cho mấy đứa em, tới con Út Hết là đồ đã cũ mèm, mỏng tang, kéo nhẹ cũng rách. Được cái mấy chị em nó biết thân, lo học chớ không so đo chuyện cũ mới. Má nó nói hoài: “Nhà mình nghèo quá hà, ráng vài năm nữa, khá giả rồi má sắm cho”. Con bé Em nhìn con Bích lom lom rồi cúi xuống, trở trở trái bắp nướng:
– Bộ đồ mầy may chắc đẹp lắm, bữa mùng hai mầy mặc bộ đó đi nhà cô hen?
Rồi tới mùng một, mùng hai, bé Em lại rủ con Bích đi chơi. Hai đứa mặc đồ hơi giống nhau, chỉ khác là con Bích mặc áo trắng bâu sen, con bé Em thì mặc áo thun có in hình mèo bự. Cô giáo tụi nó khen:
– Coi hai đứa lớn hết trơn rồi, cao nhòng.
Hai đứa cười. Lúc đó con bé Em nghĩ thầm, mình mà mặc bộ đầm hồng, thế nào cũng mất vui. Bạn bè phải vậy chớ. Đứa mặc áo đẹp, đứa mặc áo xấu coi gì được, vậy sao coi là bạn thân. Nhưng Bích lại nghĩ khác, bé Em thương bạn như vậy, tốt như vậy, có mặc áo gì Bích vẫn quý bé em. Thiệt đó.
(Áo Tết, Nguyễn Ngọc Tư, in trong Bánh trái mùa xưa, NXB Văn học)
Phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật trong việc xây dựng hình tượng nhân vật bé Em ở truyện ngắn trên.
I – Mở bài
– Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm.
– Dẫn dắt và nêu vấn đề cần bàn luận
II – Thân bài
1. Tóm tắt truyện: Truyện xoay quanh câu chuyện áo tết của hai đứa bé là bé Em và Bích. Bé Em được mẹ may cho bốn bộ áo tết, trong khi đó Bích, bạn của bé Em, vì nhà nghèo nên chỉ được mẹ may cho một bộ. Để bạn không cảm thấy tủi thân, trong ngày đi chúc tết cô giáo, bé Em đã mặc bộ đồ hơi giống Bích. Hiểu được tấm lòng của bé Em, Bích thêm yêu quý bạn của mình.
2. Xác định và phân tích, đánh giá chủ đề:
a. Xác định chủ đề:
Thông qua câu chuyện về áo tết và cách hành xử của nhân vật bé Em, truyện ca ngợi tình bạn chân thành giữa bé Em và Bích, ca ngợi tấm lòng nhạy cảm, tinh tế của bé Em đối với người bạn của mình.
b. Phân tích, đánh giá chủ đề:
– Truyện là bài ca về tình bạn hồn nhiên, trong sáng nhưng rất chân thành và tinh tế. Bé Em và Bích tuy còn nhỏ tuổi nhưng đã luôn biết nghĩ cho bạn của mình. Bé Em vì nghĩ đến hoàn cảnh của bạn nên đã không nỡ khoe chuyện mình được may áo đẹp. Bích vì quan tâm đến bạn nên vẫn hỏi han bạn để bạn có cơ hội khoe áo mới của mình. Đặc biệt nhất là cách hành xử của bé Em trong ngày đi chúc tết cô giáo. Bé Em đã ăn mặc hơi giống bạn để bạn không thấy tự ti. Còn Bích thì biết được tấm lòng của bạn, nên Bích nghĩ rằng, chỉ cần sự chân thành đó, và dù bé Em có mặc đẹp hơn Bích đi chăng nữa, thì Bích vẫn thương quý bạn mình.
– Tuy viết về tình bạn hồn nhiên của hai đứa trẻ, nhưng truyện cũng là bài học cho tình bạn ở mọi lứa tuổi, cho mọi mối quan hệ giữa con người với con người: Trong ứng xử với người khác, hãy luôn lấy sự chân thành làm nền tảng, phải luôn thấu hiểu lẫn nhau, để không làm cho nhau bị tổn thương. Khi ta hành xử được như vậy thì người khác cũng sẽ nhân đó mà quý trọng, yêu thương ta nhiều hơn nữa.
3. Hình tượng nhân vật bé Em:
– Bé Em mang trong mình tích cách hồn nhiên của trẻ thơ: thích khoe đồ mới, và em thực hiện ý muốn đó một cách cũng rất trẻ con, bằng cách gạn hỏi bạn trước, để từ đó tìm cơ hội khoe áo mới của mình.
– Nhưng dù còn nhỏ tuổi, bé Em đã là một cô bé nhạy cảm và tinh tế. Khi nghe Bích nói về hoàn cảnh của mình, bé Em đã khựng lại, hết hứng, nửa muốn khoe nửa muốn không. Bé muốn khoe vì cái nỗi sung sướng của trẻ con khi được may áo mới vẫn còn chộn rộn trong lòng, nhưng bé cũng không muốn khoe vì như thế sẽ khiến bạn cảm thấy tủi thân.
– Rồi sau khi được bạn gạn hỏi, sau khi phải nói ra việc mình có những bốn bộ đồ mới, khi chứng kiến đôi mắt “xịu xuống, buồn hẳn” của bạn, và nghĩ đến hoàn cảnh của bạn, bé Em đã có một cách hành xử vô cùng đẹp, vô cùng nhân văn. Đó là ngày đi chúc tết cô giáo, để bạn không bị mặc cảm, bé em đã mặc đồ hơi giống bạn. Một cách hành xử rất trẻ con, nhưng lại khiến ta xúc động: xúc động vì cách hành xử đó xuất phát từ lòng yêu thương, từ sự sâu sắc và tinh tế của tâm hồn của một đứa trẻ. Cách hành xử ấy đáng cho người lớn phải học tập.
III – Kết bài
– Khẳng định lại vấn đề
– Nêu ý nghĩa của truyện kể đối với bản thân và người đọc: Câu chuyện đã giúp ta hiểu được rằng: trong tình bạn, trong cách đối xử giữa con người với con người, chúng ta cần đem lòng chân thành mà đối đãi, lấy sự tinh tế mà ứng xử, từ đó mới có thể xây dựng lên được những mối quan hệ bền vững và tốt đẹp.
Bài văn tham khảo 1
Mỗi con người một số phận và trẻ con là người thể hiện rõ nhất đặc điểm của một thế giới chính là chủ đề chính của tác phẩm Áo Tết. Nguyễn Ngọc Tư không hổ là một nhà văn nữ tài năng thuộc chủ đề truyện trẻ em, chị đem đến cho những độc giả nhí của mình một thế giới hạnh phúc và đầy ấm áp. Tuy nhiên, để khiến cho lứa tuổi này đọc tác phẩm, sự đặc biệt của nhân vật trong truyện Áo Tết thật đáng kinh ngạc. Đó là hình ảnh một bé Em với những phẩm chất cao quý và giàu tình thương người.
Mở đầu tác phẩm là hình ảnh bé Em được ba mẹ mua cho 4 bộ quần áo để đi chơi Tết, dự định sẽ mỗi ngày diện một bộ. Bé rất vui, muốn đi khoe với người bạn thân nhất của mình. Bé Em hiện ra trước mắt khán giả là con của một gia đình khá giả, được bố mẹ chiều chuộng. Trái ngược với bé Em, bé Bích lại sinh ra trong gia cảnh khó khăn, tuy còn nhỏ nhưng phải phụ cha mẹ kiếm tiền. Áo Tết của nó chẳng có nhiều, cũng chẳng xinh đẹp như bé Em.
Tuy được chiều chuộng, nhưng bé Em là một cô bé có mắt nhìn và vô cùng tinh tế. Cô bé hiểu được rằng, nếu mình khoe ra những chiếc váy sẽ khiến bạn thân của mình bị tổn thương. Vậy nên, em nén lại niềm yêu thích không mặc những bộ váy xinh xắn của mình, mặc một chiếc áo giống bạn. Bé hiểu được phải làm thế nào để bạn mình bớt tủi thân và tình bạn được bền lâu hơn. Bé cũng có suy nghĩ: “mình mà mặc bộ đầm hồng, thế nào cũng mất vui. Bạn bè phải vậy chớ. Đứa mặc áo đẹp, đứa mặc áo xấu coi gì được, vậy sao coi là bạn thân.” Đối với sự hiểu chuyện đó, bạn thân cũng hiểu và luôn yêu quý cô bé.
Tuy còn nhỏ, nhưng tính cách của cả hai đứa bé đều khiến người lớn khâm phục. Nhất là bé Em, sống trong gia đình và được chiều chuộng nhưng lại chẳng có chút tính cách tiểu thư hay kiêu căng gì cả. Cô bé tinh tế, yêu mến bạn bè, là một người bạn tốt.
Bài văn tham khảo 2
Nguyễn Ngọc Tư là một nhà văn mang nét mộc mạc và bình dị của con người miền đất Nam Bộ. Văn phong của cô có nét đặc trưng riêng và sức sống sáng tác mạnh mẽ – điều mà ít nhà văn làm được tại thời điểm đó. Độc giả yêu mến cô và dành tặng riêng cho cô cái tên riêng là Cô Tư để mang theo sự gần gũi. Các tác phẩm của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư được kể chuyện mang đậm màu sắc phương Nam, rất cuốn hút người đọc. Và có một tác phẩm rất nổi tiếng đó là Áo tết.
Áo tết kể về tình bạn đẹp giữa bé Em và bé Bích. Bé Em được sinh ra trong một gia đình khá giả, có điều kiện, sống trong cuộc sống an nhàn, hạnh phúc. Còn bé Bình không được may mắn như vậy, gia đình bé khó khăn, không được giàu có và con bé khá vất vả. Bé Em và bé Bình chơi thân với nhau từ nhỏ, ngồi cùng bàn học từ lớp một đến hết lớp năm, lúc nào cũng tíu tít như đôi chim sẻ, đi đâu cũng có nhau. Đến ngày tết, bé Em được mẹ mua cho một chiếc váy hồng nơ hoa rất xinh trong số bốn bộ váy mới cô được mẹ mua để mặc tết. Do gia đình không có điều kiện, lại có nhiều em nên bé Bình nhường quần áo mới cho các em vì vậy bé chỉ có duy nhất một bộ quần áo mới để mặc tết. Từ nhỏ bé Bình đã luôn phải chịu thiệt thòi, mặc lại quần áo cũ của anh trai, ít khi được mặc một bộ quần áo mới dành cho riêng mình. Bé Em nhìn thấy được điều đó nhưng cũng không thể giúp gì được bé Bình. Đến ngày tết đi thăm cô, bé Em mặc bộ đồ gần giống bé Bình chứ không phải bộ váy lộng lẫy được mẹ mua tặng mặc tết. Hai đứa cùng nhau chơi đùa vui vẻ. Trong lòng bé Em không muốn để cho bé Em phải tủi thân, còn bé Bình thì có thể nhận ra được tình cảm mà bé em dành cho mình, dù bé Em có ăn mặc gì nào đi chăng nữa thì tình bạn này vẫn mãi đẹp.
Dù rất thích chiếc váy mẹ tặng nhưng bé Em lại không dùng đến chỉ vì nghĩ đến người bạn thân của mình. Từ đó có thể nhìn thấy được tính cách khiêm tốn, tinh tế của bé Em. Tuy còn nhỏ nhưng con người bên trong của bé thật sự trưởng thành, biết suy nghĩ đến hoàn cảnh, cảm xúc của người khác. Tình cảm đẹp mà bé Em dành cho bé Bình – một thứ tình cảm trong sách, vô tư, tôn trọng lẫn nhau. Có người từng nói rằng: ” Tình bạn chân chính là viên ngọc quý” và đôi bạn thân bé Em, bé Bình đã có được viên ngọc quý sáng nhất của riêng bản thân mình rồi.
Tác giả đã xây dựng hình ảnh bé Em thông minh, tinh tế và rất hiểu chuyện. Từ đó vẽ lên được tình bạn tuyệt vời giữa đôi bạn trẻ, vô tư, hồn nhiên.
