ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
| Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
| I | ĐỌC HIỂU | 4,0 | |
| 1 | Ngôi kể trong văn bản: ngôi thứ ba.
Hướng dẫn chấm: – Trả lời như đáp án: 0,5 điểm. – Trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm. |
0,5 | |
| 2 | Trong văn bản, điều ước bám riết theo nhân vật Tú Minh là: Giá như mày có thể biến thành một quả trứng vàng để tao đem chia cho các bạn nghèo trong lớp.
Hướng dẫn chấm: – Trả lời như đáp án: 0,5 điểm. – Có cách diễn đạt tương đương cho: 0,25 điểm. |
0,5 | |
| 3 | – Biện pháp tu từ so sánh: ”tiếng cựa rất nhỏ, rất yếu ớt” như ”tiếng vươn mình của chồi cỏ sau cơn mưa.”
– Tác dụng: + Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. + Diễn tả cụ thể, sinh động quá trình quả trứng nở và chú gà con ra đời. + Thể hiện sự tinh tế và thái độ trân trọng, nâng niu những điều nhỏ bé, kì diệu trong cuộc sống của tác giả… Hướng dẫn chấm: – Trả lời như đáp án:1,0 điểm. – Chỉ ra biểu hiện của biện pháp tu từ so sánh: 0,25 điểm; nêu tác dụng: 0,75 điểm (về nghệ thuật: 0,25 điểm, về nội dung: 0,5 điểm). – Có cách diễn đạt khác thuyết phục vẫn cho điểm tối đa. |
1,0 | |
| 4 | Nhân vật Tú Minh cảm động muốn khóc khi chú gà nép mình trong bàn tay che chở của cậu vì:
– Xúc động, vui sướng khi phép màu đã thực sự xuất hiện: quả trứng biến thành chú gà con xinh xắn… – Hạnh phúc khi được ngắm nhìn, vuốt ve, che chở cho chú gà con dễ thương… Hướng dẫn chấm: – Trả lời như đáp án:1,0 điểm. – Trả lời được 01 ý: 0,5 điểm. – Có cách diễn đạt khác thuyết phục vẫn cho điểm tối đa. |
1,0 | |
| 5 | – Học sinh có thể lựa chọn một trong các thông điệp sau:
+ Hãy sống nhân hậu, biết yêu thương, sẻ chia, quan tâm tới mọi người . + Nâng niu, trân trọng những điều nhỏ bé, bình dị xung quanh mình. + Có lòng kiên trì và niềm tin vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống. + Dám mơ ước và theo đuổi ước mơ. +… – Lí giải phù hợp. Hướng dẫn chấm: – Đưa ra được thông điệp sâu sắc nhất: 0,5 điểm. – Lí giải thuyết phục: 0,5 điểm. – Lí giải chung chung: 0,25 điểm. – Có cách diễn đạt khác phù hợp với chuẩn mực đạo đức, pháp luật vẫn cho điểm tối đa. |
1,0 | |
| II | VIẾT | 6,0 | |
| 1 | Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nhân vật Tú Minh trong truyện Quả trứng vàng của tác giả Tạ Duy Anh ở phần Đọc hiểu. | 2,0 | |
|
|
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng đoạn văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thức, dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, song song hoặc phối hợp. |
0,25 | |
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Phân tích nhân vật Tú Minh trong truyện Quả trứng vàng của tác giả Tạ Duy Anh. |
0,25 | ||
| c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu | 1,0 | ||
| Xác định và sắp xếp được các ý phù hợp để làm rõ nội dung nghị luận.
* Giới thiệu khái quát nhân vật * Phân tích nhân vật – Những đặc điểm nổi bật của nhân vật Tú Minh: + Có tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương; + Hồn nhiên, trong sáng; tinh tế, nhạy cảm; + Giàu mơ ước khát vọng, luôn có niềm tin vào những điều kì diệu trong cuộc sống… – Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Ngôi kể thứ ba, cốt truyện đơn giản, tình huống truyện nhẹ nhàng, chi tiết đặc sắc, ngôn ngữ giản dị,… giúp nhân vật hiện lên sinh động… * Rút ra thông điệp, bài học. Hướng dẫn chấm: – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng (1,0 điểm). – Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục, thiếu dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (0,5 – 0,75 điểm). – Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục, không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp (0,25 điểm). Lưu ý: Thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. |
|||
| d. Diễn đạt:
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. Hướng dẫn chấm: – Đảm bảo yêu cầu trên: 0,25 điểm; – Không cho điểm nếu đoạn văn có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. |
0,25 | ||
| đ. Sáng tạo:
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Đáp ứng được 01 yêu cầu trở lên: 0,25 điểm. |
0,25 | ||
|
2 |
Hiện nay, một số học sinh chưa hiểu hết tấm lòng cha mẹ dành cho mình.
Em hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) đề xuất những giải pháp phù hợp để khắc phục tình trạng trên. |
4,0 | |
| a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận
Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 600 chữ) của bài văn. |
0,25 | ||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:
Những giải pháp phù hợp để khắc phục tình trạng một số học sinh chưa hiểu hết tấm lòng cha mẹ. Hướng dẫn chấm: – Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 điểm. – Xác định chưa đúng vấn đề nghị luận: không cho điểm. |
0,25 | ||
| c. Viết được bài văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu
Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng: |
2,75 | ||
| c1. Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận.
c2. Thân bài: * Giải thích vấn đề: + Hiểu: Biết được ý nghĩ, quan điểm, tình cảm của người khác; tấm lòng: ý nghĩ, tình cảm sâu kín đối với người, với việc nói chung… + Chưa hiểu hết tấm lòng cha mẹ là chưa hiểu hết tình yêu thương, những mong muốn tốt đep, những việc làm ý nghĩa mà bố mẹ dành cho mình… * Phân tích vấn đề: – Thực trạng: + Học sinh còn thờ ơ, vô cảm với cha mẹ; chưa lắng nghe, tiếp thu sự chỉ bảo của cha mẹ, tự mình làm theo ý thích cá nhân; chưa biết trân trọng sự chăm sóc của cha mẹ. + Chưa biết cách yêu thương, chia sẻ, quan tâm, chăm sóc cha mẹ; thậm chí có những lời nói, hành động không phải với cha mẹ… – Nguyên nhân: + Học sinh chưa nhận thức được sự cần thiết của việc hiểu tấm lòng cha mẹ; chịu nhiều áp lực học tập, thi cử; thiếu vốn sống, trải nghiệm,… + Gia đình chưa có phương pháp giáo dục phù hợp hoặc quá bao bọc, nuông chiều hoặc thiếu quan tâm, chia sẻ; kì vọng quá cao;… + Học sinh chịu tác động thiếu lành mạnh từ mạng xã hội, phim ảnh, sách báo hoặc ảnh hưởng không tốt từ bạn bè… – Hậu quả: + Tâm lí mệt mỏi, căng thẳng; không nghe theo sự dạy bảo của cha mẹ, ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách, dễ lầm đường, lạc lối. + Gây tổn thương, làm phiền lòng cha mẹ; cha mẹ và con cái bất đồng quan điểm; khó khăn trong việc tạo dựng, gắn kết, hình thành mối quan hệ gần gũi giữa con cái với cha mẹ, có thể làm rạn nứt tình cảm gia đình… – Nêu ý kiến trái chiều và phản bác. * Giải pháp khắc phục: – Cá nhân: Nâng cao ý thức, tự rèn luyện để trở thành người luôn biết quan tâm, yêu thương, thấu hiểu tấm lòng cha mẹ; nuôi dưỡng lòng biết ơn với các đấng sinh thành; học tập những tấm gương hiếu thảo; lắng nghe, chia sẻ với cha mẹ, dành thời gian gần gũi, giúp đỡ cha mẹ; luôn phấn đấu học tập, tu dưỡng để cha mẹ vui lòng… – Gia đình: Cha mẹ cần dành thời gian lắng nghe, chia sẻ, đồng hành với con, tạo không khí gia đình ấm áp, cởi mở; không bao bọc, nuông chiều hay tạo áp lực cho con, có phương pháp giáo dục linh hoạt, phù hợp… – Nhà trường cần tăng cường giáo dục học sinh lòng nhân hậu, luôn biết yêu thương, lắng nghe, sẻ chia với mọi người, đặc biệt là cha mẹ; nhà nước cần quản lí, kiểm soát tốt hơn những nội dung thiếu lành mạnh có thể tác động đến giới trẻ trong sách báo, phim ảnh, mạng xã hội… * Rút ra bài học, liên hệ bản thân. c3. Kết bài: Khẳng định vấn đề nghị luận. Hướng dẫn chấm: – Đáp ứng đầy đủ, sâu sắc các ý (lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng): 2,5-2,75 điểm. Cụ thể: + Đáp ứng được ý c1: 0,25 điểm. + Đáp ứng được ý c2: 2,25 điểm (giải thích: 0,25 điểm; phân tích: 0,75 điểm; giải pháp khắc phục: 1,0 điểm; rút ra bài học, liên hệ bản thân: 0,25 điểm). + Đáp ứng được ý c3: 0,25 điểm. – Ý chung chung, sơ sài (lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ chưa xác đáng, thiếu dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp): 0,5-0,75 điểm. Lưu ý: Thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. |
|||
| d. Diễn đạt
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. Hướng dẫn chấm: – Đảm bảo yêu cầu trên: 0,25 điểm; – Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp (8-10 lỗi). |
0,25 | ||
| đ. Sáng tạo:
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Huy động được kiến thức, trải nghiệm của bản thân khi bàn luận; có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận làm cho lời văn giàu hình ảnh, giàu sức thuyết phục. – Đáp ứng được 02 yêu cầu: 0,5 điểm. – Đáp ứng được 01 yêu cầu: 0,25 điểm. |
0,5 | ||
| Tổng điểm | 10,0 | ||